در سالهای اخیر تولید سوخت زیستی از گیاهان به عنوان انرژی پاک و به صرفه مورد توجه قرار گرفته است و اتانل یکی از سوختهای زیستی به دست آمده از گیاهان در بسیاری کشورها به عنوان جایگزین بنزین و یا افزودنی مناسب بنزین مورد استفاده قرار می گیرد.
افزایش روز افزون قیمت سوختهای فسیلی در کنار افزایش تقاضای مصرف بنزین و مشکلات واردات بنزین از یک طرف و آلودگی های ناشی از مصرف سوخت های فسیلی و تولید گازهای گلخانه ای از طرف دیگر توجه بیشتری را به تامین انرژی پاک و سازگار با محیط زیست معطوف کرده و پیشرفتهای بیوتکنولوژی در زمینه تولید سوختهای زیستی میتواند راه گشای مشکل تامین انرژی باشد.
در حال حاضر منابع اصلی تولید اتانل ذرت، دانه سویا و نیشکر می باشد اما با پیشرفتهای بیوتکنولوژی تحقیقات برای تولید این سوخت از سایر منابع گیاهی و به خصوص ضایعات گیاهان مورد توجه است. برای مثال در آفریقای جنوبی کارخانهای برای تولید سوخت زیستی با ظرفیت 5000 لیتر در روز با استفاده از دانه آفتابگردان بومی در حال فعالیت است.
اتانل از سلولز موجود در دانه ذرت به دست می آید که از ترکیبات اصلی کلیه گیاهان میباشد. با روشهای بیوتکنولوژی زنجیرهها پلیساکارید سلولز به مولکولهای قندی سازنده آن شکسته شده و به اتانل تبدیل میشوند. کاهش هزینه تولید، افزایش بازدهی و در دسترس بودن منابع تولید اتانل در گرو این است که بتوان از سلولز انواع گیاهان از چمن و درختان بید و صنوبر گرفته تا ضایعات گیاهان مانند علفهای بریده شده، ساقه ذرت، پوشال، برگ و حتی کاغذ استفاده کرد. با روشهای نوین بیوتکنولوژی و استفاده از کاتالیزورهای زیستی جدید شامل آنزیمها، مخمرها و باکتریها، تولید اتانل از انواع گیاهان و محصولات گیاهی امکانپذیر می;باشد و هزینه تولید اتانل به مقدار قابل توجهی کاهش می یابد به طوری که پیشبینی میشود تا سال 2015 هزینه تولید اتانل 60 سنت به ازای هر بشکه کاهش یابد. استفاده از اتانل به عنوان سوخت پاک و سازگار با محیط زیست، انتشار دی اکسید کربن، مواد آلی فرار و سایر ذرات ریزآلوده کننده هوا را به مقدار قابل توجهی کاهش داده و علاوه بر این، بر اساس نظر آزمایشگاه مرکز تحقیقات انرژی آمریکا وجود ده درصد اتانل در بنزین، انتشار گازهای گلخانهای را که سبب گرم شدن کره زمین می شوند را به مقدار 12 تا 19 درصد کاهش میدهد. همچنین اتانل به علت حلالیت در آب، غیر سمی بودن و قابلیت تجزیه زیستی جایگزینی مناسب برای MTBE به عنوان افزودنیهای بنزین شناخته شده است.
با توجه به اینکه سه چهارم جمعیت فقیر دنیا در مناطق روستایی زندگی میکنند، تولید سوختهای زیستی میتواند اقتصاد مناطق روستایی را بهبود بخشد و از چین تا آفریقای جنوبی تولید این نوع سوختها به افزایش درآمد کشاورزان کمک کرده است. همچنین پیشبینی میشود که در آمریکا تا سال 2016 بیش از 300 هزار شغل جدید در این زمینه ایجاد شود.
امروزه در برزیل 4 میلیون وسیله نقلیه تنها با استفاده از اتانل حرکت میکنند و 25 درصد سوخت مورد نیاز وسایل نقیله از گیاهان تامین می شود. همچنین مطابق گزارش سازمان ملل، در این کشور تقریبا 700 هزار شغل در صنعت تولید اتانل و سایر سوخت;های زیستی ایجاد شده و استفاده از این سوختها جایگزین واردات نفت به ارزش 120 میلیارد دلار شده است.
در واقع تولید سوختهای زیستی با هدف حفظ محیط زیست، کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی و حمایت از کشاورزان از برنامه های مهم دولتهای مختلف می باشد به طوری که در کشورهای ژاپن، آمریکا چین، برزیل و اتحادیه اروپایی تولید این نوع سوخت;ها به شدت مورد توجه بوده است. کشور چین هم به تازگی ساخت بزرگترین کارخانه تولید سوختهای زیستی را به اتمام رسانده و پروژه های دیگری نیز در این زمینه در دست احداث دارد.
منبع: موسسه اطلاع رسانی توسعه فناوری زیستی